آیات و احادیث «امتحان الهی، آزمایش الهی، سنت ابتلاء»

❤️ الله عز و جل

وَ لَوْلَا أَن يَكُونَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً لَّجَعَلْنَا لِمَن يَكْفُرُ بِالرَّحْمَٰنِ لِبُيُوتِهِمْ سُقُفًا مِّن فِضَّةٍ وَ مَعَارِجَ عَلَيْهَا يَظْهَرُونَ ‎﴿٣٣﴾‏ وَ لِبُيُوتِهِمْ أَبْوَابًا وَ سُرُرًا عَلَيْهَا يَتَّكِئُونَ ‎﴿٣٤﴾ وَ زُخْرُفًا ۚ وَ إِن كُلُّ ذَٰلِكَ لَمَّا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۚ وَ الْآخِرَةُ عِندَ رَبِّكَ لِلْمُتَّقِينَ ‎﴿٣٥﴾‏

🔷 خداوند متعال

و اگر [بهره مندی کفار از انواع نعمت های مادی و تهیدستی مؤمنان، سبب] این نبود که همه مردم [به خاطر ضعف ایمان و ناآگاه بودن به حقایق] بر محور کفر امتی واحد شوند، ما برای خانه های کافران به [خدای] رحمان سقف هایی از نقره قرار می دادیم و نردبان هایی که با آن بر بالای خانه ها برآیند. (33) و برای خانه هایشان [نیز] درها و تخت هایی [از نقره می ساختیم] که بر آن تکیه زنند، (34) و [برای خانه ها و زندگی آنان] زر و زیور [قرار می دادیم]، ولی همه این ها جز کالای اندک زندگی دنیا نیست، و آخرت نزد پروردگارت برای پرهیزکاران است. (35)

❤️ الإمام الصادق علیه السلام

إِنَّ أَهْلَ الْحَقِّ لَمْ يَزَالُوا مُنْذُ كَانُوا فِي شِدَّةٍ، أَمَا إِنَّ ذَلِكَ إِلَىٰ مُدَّةٍ قَلِيلَةٍ وَ عَافِيَةٍ طَوِيلَةٍ.

🔷 امام صادق علیه السلام

اهل حق تا بوده‌اند همیشه در سختی قرار داشته‌اند؛ اما بدانید که [دورۀ] این سختی، کوتاه است، ولی آسایشی طولانی [در پی] دارد.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

إِنَّمَا يُبْتَلَى الْمُؤْمِنُ عَلَىٰ قَدْرِ أَعْمَالِهِ الْحَسَنَةِ فَمَنْ صَحَّ دِينُهُ وَ حَسُنَ عَمَلُهُ اشْتَدَّ بَلَاؤُهُ وَ ذَلِكَ أَنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ يَجْعَلِ الدُّنْيَا ثَوَاباً لِمُؤْمِنٍ وَ لَا عُقُوبَةً لِكَافِرٍ وَ مَنْ سَخُفَ دِينُهُ وَ ضَعُفَ عَمَلُهُ قَلَّ بَلَاؤُهُ.

🔷 امام علی علیه السلام

همانا مؤمن به اندازه كارهاى نيكش بلا مى‌بيند. پس، هر كه دينش درست و كردارش نيكو باشد بلايش سخت است؛ زيرا خداوند عزّ و جلّ دنيا را پاداشِ مؤمن و كيفرِ كافر قرار نداده است. و هر كه دينش سست و كردارش ضعيف باشد بلايش اندك است.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

أَنَّ الْبَلَاءَ أَسْرَعُ إِلَى الْمُؤْمِنِ التَّقِيِّ مِنَ الْمَطَرِ إِلَىٰ قَرَارِ الْأَرْضِ.

🔷 امام علی علیه السلام

شتاب بلا به سوی مؤمنِ پرهیزگار بیشتر از شتاب باران به سوی زمین گود است.

❤️ رسول الله صلی الله علیه و آله

الْمُؤْمِنُ بَيْنَ خَمْسِ شَدَائِدَ: مُؤْمِنٍ يَحْسُدُهُ وَ مُنَافِقٍ يُبْغِضُهُ وَ كَافِرٍ يُقَاتِلُهُ وَ شَيْطَانٍ يُضِلُّهُ وَ نَفْسٍ تُنَازِعُهُ.

🔷 پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

‏‏مؤمن، با پنج سختی دست به گریبان است: مؤمنی دیگر که به او حسادت می‌ورزد، منافقی که او را دشمن می‌دارد، کافری که با او می‌جنگد، شیطانی که درصدد گمراه کردن اوست و نفْسی که با او کشمکش می‌کند.

❤️ سیدالشهداء علیه السلام

إِنَّ النَّاسَ عَبِيدُ الدُّنْيَا وَ الدِّينُ لَعْقٌ عَلَىٰ أَلْسِنَتِهِمْ يَحُوطُونَهُ مَا دَرَّتْ مَعَايِشُهُمْ فَإِذَا مُحِّصُوا بِالْبَلَاءِ قَلَّ الدَّيَّانُونَ.

🔷 امام حسین علیه السلام

براستی که مردم، بندگان دنیا هستند و دین [فقط] بر سر زبان آنهاست و آن را تا زمانی که برای آنها آب و نان دارد، می‌چرخانند و چون در بوتۀ آزمایش گذاشته شوند، آن گاه دیندارانْ اندکند.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

لَا تَفْرَحْ بِالْغِنَاءِ وَ الرَّخَاءِ وَ لَا تَغْتَمَّ بِالْفَقْرِ وَ الْبَلَاءِ فَإِنَّ الذَّهَبَ يُجَرَّبُ بِالنَّارِ وَ الْمُؤْمِنَ يُجَرَّبُ بِالْبَلَاءِ.

🔷 امام علی علیه السلام

به ثروت و رفاه، دل‌شاد مشو و از تهیدستی و گرفتاری، اندوه به دل راه مده؛ زیرا طلا با آتش آزموده مى شود و مؤمن با بلا و گرفتارى.

❤️ الله عز و جل

إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَّهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا ‎﴿٧﴾

🔷 خداوند متعال

ما هر چه را بر روی زمین است زینت آن قرار دادیم تا آنان را بیازماییم که کدامشان نیکوکارترند.

❤️ الإمام الصادق علیه السلام

مَا مِنْ قَبْضٍ وَ لَا بَسْطٍ إِلَّا وَ لِلَّهِ فِيهِ الْمَنُّ وَ الِابْتِلَاءُ.

🔷 امام صادق علیه السلام

هیچ گرفتگی و گشایشی صورت نمی‌گیرد مگر این که خداوند در آن، بخشش و آزمایشی دارد.

❤️ الله عز و جل

أَحَسِبَ النَّاسُ أَن يُتْرَكُوا أَن يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لَا يُفْتَنُونَ ‎﴿٢﴾‏ وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ ۖ فَلَيَعْلَمَنَّ اللهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ لَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ ‎﴿٣﴾

🔷 خداوند متعال

آیا مردم گمان کرده اند، همین که بگویند: ایمان آوردیم، رها می شوند و آنان [به وسیله جان، مال، اولاد و حوادث] مورد آزمایش قرار نمی گیرند؟ (2) در حالی که یقیناً کسانی را که پیش از آنان بودند، آزمایش کرده ایم [پس اینان هم بی تردید آزمایش می شوند]، و بی تردید خدا کسانی را که [در ادعای ایمان] راست گفته اند می شناسد، و قطعاً دروغگویان را نیز می شناسد. (3)

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

أَيُّهَا النَّاسُ، إِنَّ اللهَ قَدْ أَعَاذَكُمْ مِنْ أَنْ يَجُورَ عَلَيْكُمْ وَ لَمْ يُعِذْكُمْ مِنْ أَنْ يَبْتَلِيَكُمْ.

🔷 امام علی علیه السلام

ای مردم! خداوند شما را پناه داده است که بر شما ستم روا ندارد اما پناه نداده است که آزمایشتان نکند.

❤️ رسول الله صلی الله علیه و آله

مَا أَصَابَ الْمُؤْمِنَ مِنْ نَصَبٍ وَ لَا وَصَبٍ وَ لَا حُزْنٍ حَتَّى الْهَمِّ يُهِمُّهُ إِلَّا كَفَّرَ اللهُ بِهِ عَنْهُ مِنْ سَيِّئَاتِهِ.

🔷 پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

هيچ رنج و درد و اندوه و حتى نگرانى خاطرى به مؤمن نرسد جز اين كه خداوند با آن گناهانش را بزدايد.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

فِي تَقَلُّبِ الْأَحْوَالِ عِلْمُ جَوَاهِرِ الرِّجَالِ وَ الْأَيَّامُ تُوضِحُ لَكَ السَّرَائِرَ الْكَامِنَةَ.

🔷 امام علی علیه السلام

در دگرگونی اوضاع و احوال گوهر مردان شناخته می‌شود و روزگار نيّت‌‏هاى پنهان را براى تو آشكار می‌سازد.

❤️ الإمام الکاظم علیه السلام

مَثَلُ الْمُؤْمِنِ مَثَلُ كَفَّتَيِ الْمِيزَانِ، كُلَّمَا زِيدَ فِي إِيمَانِهِ زِيدَ فِي بَلَائِهِ.

🔷 امام کاظم علیه السلام

مؤمن همانند دو کفه ترازوست؛ هر چه ایمانش فزونی یابد، بلایش نیز بیشتر شود.

❤️ الله عز و جل

أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا يَأْتِكُم مَّثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِن قَبْلِكُم ۖ مَّسَّتْهُمُ الْبَأْسَاءُ وَ الضَّرَّاءُ وَ زُلْزِلُوا حَتَّىٰ يَقُولَ الرَّسُولُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ مَتَىٰ نَصْرُ اللهِ ۗ أَلَا إِنَّ نَصْرَ اللهِ قَرِيبٌ ﴿۲۱۴﴾

🔷 خداوند متعال

آيا گمان كرديد داخل بهشت می‌شويد، بی‌آنكه حوادثی همچون حوادث گذشتگان به شما برسد؟! همانان كه گرفتاری‌ها و ناراحتی‌ها به آنها رسيد، و آن چنان ناراحت شدند كه پيامبر و افرادی كه ايمان آورده بودند گفتند: پس ياری خدا كی خواهد آمد؟! [در اين هنگام، تقاضای ياری از او كردند، و به آنها گفته شد:] آگاه باشيد، ياری خدا نزديک است!

❤️ الله عز و جل

وَ لَنَبْلُوَنَّكُم بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَ الْأَنفُسِ وَ الثَّمَرَاتِ ۗ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِينَ ﴿۱۵۵﴾ الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ ﴿۱۵۶﴾ أُولَـٰئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ  ۖ وَ أُولَـٰئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ ﴿۱۵۷﴾

🔷 خداوند متعال

قطعا همه شما را با چيزی از ترس، گرسنگی، زيان مالی و جانی، و كمبود ميوه‏ ها آزمايش مي‏كنيم و بشارت ده به استقامت كنندگان! (155) آنها كه هر گاه مصيبتی به آنها رسد می‌گويند: ما از آن خدا هستيم و به سوی او باز می‌‏گرديم! (156) اينها همانها هستند كه الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده و آنها هستند هدايت يافتگان. (157)

❤️ الله عز و جل

وَ اعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَ أَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَ أَنَّ اللهَ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ ﴿۲۸﴾

🔷 خداوند متعال

و بدانيد كه اموال و فرزندان شما [وسيله] آزمايش [شما] هستند و خداست كه نزد او پاداشى بزرگ است.