آیات و احادیث «اخلاقی، رذایل اخلاقی، فضایل اخلاقی»

❤️ الله عز و جل

يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى الْقِتَالِ ۚ إِن يَكُن مِّنكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ ۚ وَ إِن يَكُن مِّنكُم مِّائَةٌ يَغْلِبُوا أَلْفًا مِّنَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَفْقَهُونَ ‎﴿٦٥﴾

🔷 خداوند متعال

ای پیامبر! مؤمنان را به جنگ برانگیز که اگر از شما بیست نفر صابر باشند بر دویست نفر چیره می شوند، و اگر از شما صد نفر [صابر] باشند بر هزار نفر از کافران چیره می شوند؛ زیرا آنان گروهی هستند [که حقایق توحید و قدرت خدا را] نمی فهمند. (۶۵)

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

الصَّبْرُ صَبْرَانِ: صَبْرٌ عِنْدَ الْمُصِيبَةِ حَسَنٌ جَمِيلٌ، وَ أَحْسَنُ مِنْ ذَلِكَ الصَّبْرُ عِنْدَ مَا حَرَّمَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَيْكَ‏.

🔷 امام علی علیه السلام

صبر دو گونه است: صبر هنگام مصيبت كه نيكو و زيبا است؛ اما بهتر از آن، صبر و شکیبایی در خوددارى از چيزهايى است كه خداوند عزّ و جلّ بر تو حرام كرده است.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

مَنْ كَانَ عِنْدَ نَفْسِهِ عَظِيماً كَانَ عِنْدَ اللهِ حَقِيراً.

🔷 امام علی علیه السلام

هر كه در نظرِ خودش بزرگ باشد، نزد خدا كوچک است.

❤️ الله عز و جل

وَ أَنذِرْهُمْ يَوْمَ الْحَسْرَةِ إِذْ قُضِيَ الْأَمْرُ وَ هُمْ فِي غَفْلَةٍ وَ هُمْ لَا يُؤْمِنُونَ ‎﴿٣٩﴾

🔷 خداوند متعال

و آنها را بترسان از روز حسرتی که در آن روز کار از کار می گذرد، در حالی که آنها از آن روز غافل هستند.

❤️ الإمام الباقر علیه السلام

مَا مِنْ إِنْسَانٍ يَطْعُنُ فِي عَيْنِ مُؤْمِنٍ إِلَّا مَاتَ بِشَرِّ مِيتَةٍ وَ كَانَ قَمِناً أَنْ لَا يَرْجِعَ إِلَىٰ خَيْرٍ.

🔷 امام باقر علیه السلام

هيچ انسانى نيست كه پيش روى مومنى از او بد گويد و طعنه زند، مگر اين كه به بدترين شكل بميرد و سزاوار است كه روى خير و سعادت را نبيند.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

إِنَّ رَأْيَكَ لَا يَتَّسِعُ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ فَفَرِّغْهُ لِلْمُهِمِّ.

🔷 امام علی علیه السلام

اندیشه تو گنجايش همه چيز را ندارد، پس آن را براى آنچه مهم است، فارغ گردان.

❤️ الإمام الصادق علیه السلام

أَوْحَى اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَىٰ مُوسَىٰ عَلَيْهِ السَّلَامُ‏: يَا مُوسَىٰ، لَا تَفْرَحْ بِكَثْرَةِ الْمَالِ، وَ لَا تَدَعْ ذِكْرِي عَلَىٰ كُلِّ حَالٍ؛ فَإِنَّ كَثْرَةَ الْمَالِ تُنْسِي الذُّنُوبَ، وَ إِنَّ تَرْكَ ذِكْرِي يُقْسِي الْقُلُوبَ.

🔷 امام صادق علیه السلام

خداى عزّوجلّ به موسى عليه ‏السلام وحى كرد: اى موسى! برای زيادى ثروت شاد مشو و در هيچ حالى مرا فراموش مكن؛ زيرا با زيادی ثروت گناهان فراموش می‌‏شود و از ياد بردن من قساوت قلب می‌آورد.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

سُوءُ التَّدْبِيرِ مِفْتَاحُ الْفَقْرِ.

🔷 امام علی علیه السلام

تدبیر بد (مدیریت نادرست) كلید فقر و تهی دستی است.

❤️ رسول الله صلی الله علیه و آله

عَلِيٌّ يَعْسُوبُ الْمُؤْمِنِينَ، وَ الْمَالُ يَعْسُوبُ الْمُنَافِقِينَ.

🔷 پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

على پيشواى مؤمنان و ثروت پيشواى منافقان است.

❤️ رسول الله صلی الله علیه و آله

وَ اللهِ مَا الْفَقْرُ أَخْشَىٰ عَلَيْكُمْ وَ لَكِنِّي أَخْشَىٰ عَلَيْكُمْ أَنْ تُبْسَطَ لَكُمُ الدُّنْيَا كَمَا بُسِطَتْ عَلَىٰ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ فَتَنَافَسُوهَا كَمَا تَنَافَسُوهَا وَ تُهْلِكَكُمْ كَمَا أَهْلَكَتْهُمْ.

🔷 پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

به خدا سوگند كه من از فقر برای شما ترسی ندارم، اما از آن می‌ترسم كه دنيا همچنان كه به روى پيشينيان شما باز شد به روى شما نيز باز شود و همچون آنان بر سر آن به رقابت برخيزيد و در نتيجه، دنيا شما را نيز همانند آنان به نابودى افكند.

❤️ الإمام الصادق علیه السلام

مَثَلُ الدُّنْيَا كَمَثَلِ مَاءِ الْبَحْرِ كُلَّمَا شَرِبَ مِنْهُ الْعَطْشَانُ ازْدَادَ عَطَشاً حَتَّىٰ يَقْتُلَهُ.

🔷 امام صادق علیه السلام

مَثَل دنيا، مَثَل آب درياست كه هر چه تشنه از آن بيشتر بنوشد، تشنه تر مى‌شود تا سرانجام او را بكُشد.

❤️ رسول الله صلی الله علیه و آله

إِنَّ الدِّينَارَ وَ الدِّرْهَمَ أَهْلَكَا مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ وَ هُمَا مُهْلِكَاكُمْ.

🔷 پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

دينار و درهم، كسانى را كه پيش از شما بودند، نابود كرد و آن دو شما را هم به نابودى می‌كشند.

❤️ ابی الحسن الرضا علیه السلام

مَنْ تَعَوَّذَ بِاللهِ مِنَ النَّارِ وَ لَمْ يَتْرُكْ شَهَوَاتِ الدُّنْيَا فَقَدِ اسْتَهَزَأَ بِنَفْسِهِ‏.

🔷 امام رضا علیه السلام

كسى كه از آتش جهنم به خدا پناه برد امّا ترك شهوات ننمايد خودش را مسخره كرده است.

❤️ ابی الحسن الرضا علیه السلام

مَنْ سَأَلَ اللهَ الْجَنَّةَ وَ لَمْ يَصْبِرْ عَلَى الشَّدَائِدِ فَقَدِ اسْتَهَزَأَ بِنَفْسِهِ‏.

🔷 امام رضا علیه السلام

كسى كه از خدا بهشت بخواهد امّا در برابر سختيها شكيبا نباشد خودش را مسخره كرده است.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

فَتَزَوَّدُوا فِي أَيَّامِ الْفَنَاءِ لِأَيَّامِ الْبَقَاءِ.

🔷 امام علی علیه السلام

در روزگار ناپایدار برای دوران ماندگار توشه فراهم سازید.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

أَقْبَحُ الصِّدْقِ ثَنَاءُ الرَّجُلِ عَلَىٰ نَفْسِهِ.

🔷 امام علی علیه السلام

زشت‌ترين راستگويى، تعريف انسان از خودش مى‌باشد.

❤️ رسول الله صلی الله علیه و آله

إِنْ كَانَتِ الدُّنْيَا فَانِيَةً فَالطُّمَأْنِينَةُ إِلَيْهَا لِمَا ذَا؟

🔷 پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

اگر دنيا فانی و نابودشدنى است، پس اعتماد و دل خوش كردن به آن چرا؟!

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

كَفَىٰ بِالْمَرْءِ غَفْلَةً أَنْ يَصْرِفَ هِمَّتَهُ فِيمَا لَا يَعْنِيه‏ِ.

🔷 امام علی علیه السلام

در غفلت انسان همين بس كه همّت خود را در آنچه به کارش نمی‌آید، صرف کند.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

أَخْرِجُوا مِنَ الدُّنْيَا قُلُوبَكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَخْرُجَ مِنْهَا أَبْدَانُكُمْ فَفِيهَا اخْتُبِرْتُمْ وَ لِغَيْرِهَا خُلِقْتُمْ.

🔷 امام علی علیه السلام

پیش از آنکه بدن‌هایتان را از دنیا خارج کنند دل‌هایتان را از آن بیرون کنید؛ چرا که دنيا آزمایشگاه شماست و برای چیز دیگری آفريده شده‌ايد.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

عَجِبْتُ لِمَنْ يَتَصَدَّیٰ لِإصْلَاحِ النَّاسِ وَ نَفْسُهُ أَشَدُّ شَيْ‏ءٍ فَسَاداً فَلَا يُصْلِحُهَا وَ يَتَعَاطَىٰ إِصْلَاحَ غَيْرِهِ.

🔷 امام علی علیه السلام

در شگفتم از كسى كه به اصلاح مردم دست مى زند در حالى كه خود از همه فاسدتر است و خويشتن را اصلاح نمى كند و به كار اصلاح ديگران مى پردازد!

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

كُنْ سَمْحاً وَ لَا تَكُنْ مُبَذِّراً وَ كُنْ مُقَدِّراً وَ لَا تَكُنْ مُقَتِّراً.

🔷 امام علی علیه السلام

بخشنده باش امّا زياده‌روى نكن، و در زندگى حسابگر باش امّا سخت‌گير (بخیل) مباش.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

كُنْ مَشْغُولاً بِمَا أَنْتَ عَنْهُ مَسْئُول‏‏ٌ.

🔷 امام علی علیه السلام

به كارى مشغول باش كه از آن سؤال خواهى شد.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

كَمَا أَنَّ الشَّمْسَ وَ اللَّيْلَ لَا يَجْتَمِعَانِ كَذَلِكَ حُبُّ اللهِ وَ حُبُّ الدُّنْيَا لَا يَجْتَمِعَانِ.

🔷 امام علی علیه السلام

همچنان كه روز و شب با هم جمع نمی‌شوند، خدا دوستى و دنيا دوستى نيز با هم جمع نمی‌شوند.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

الصَّبْرُ فِي الْأُمُورِ بِمَنْزِلَةِ الرَّأْسِ مِنَ الْجَسَدِ فَإِذَا فَارَقَ الرَّأْسُ الْجَسَدَ فَسَدَ الْجَسَدُ وَ إِذَا فَارَقَ الصَّبْرُ الْأُمُورَ فَسَدَتِ الْأُمُورُ.

🔷 امام علی علیه السلام

صبر در کارها، به منزلۀ سر در بدن است. همچنان که اگر سر از بدن جدا شود، بدن فاسد می‌گردد، صبر نیز هرگاه از کارها جدا شود، کارها تباه می‌گردد.

❤️ أمیرالمؤمنین علیه السلام

كُلُّ مُعَاجَلٍ يَسْأَلُ الْإنْظَارَ، وَ كُلُّ مُؤَجَّلٍ يَتَعَلَّلُ بِالتَّسْوِيفِ.

🔷 امام علی علیه السلام

کسانی که وقتشان پایان یافته مهلت می‌طلبند، و مهلت دارندگان کوتاهی می‌کنند!